Σήμερα, οι κίνδυνοι από τη χρήση του facebook και γενικότερα των social media, είναι αντικείμενο ευρύτατης συζήτησης. Έρευνες παρουσιάζουν εκτενέστερα την αρνητική πλευρά της χρήσης του διαδικτύου και σύμφωνα με αυτές το 34% των εφήβων περνά τον περισσότερο χρόνο στο facebook για να «θαυμάσει» τον εαυτό του και όχι για να συνομιλεί με φίλους, που είναι ο κύριος σκοπός αυτού του μέσου. Επίσης, το 63% των εφήβων επικοινωνεί με αγνώστους on line και το 39,4% δηλώνει πως κάνει χρήση των κοινωνικών δικτύων περισσότερες από 2 ώρες καθημερινά.
Οι άνθρωποι εθιζόμενοι στη χρήση κυρίως του facebook σπαταλούν πολύτιμο και δημιουργικό χρόνο, αποπροσωποιούνται και στη πραγματικότητα απομονώνονται κοινωνικά. Ταυτόχρονα, δημιουργείται μια ψεύτικη δημοφιλία και αναπτύσσεται το αίσθημα της ωραιοπάθεια και του ναρκισσισμού με αποτέλεσμα να δημιουργείται ανταγωνισμός μεταξύ των χρηστών για το ποιανού φωτογραφίες έχουν τη περισσότερη ηλεκτρονική επισκεψιμότητα.
Η τέλεια selfie, σύμφωνα με έρευνα, δείχνει την επιθυμία για τέλεια απεικόνιση του εαυτού, δείχνει συναισθηματική ανεπάρκεια , ανασφάλεια και έντονη ανάγκη για αποδοχή. Ειδικότερα για τα παιδιά οι κίνδυνοι που μπορεί να αντιμετωπίσουν είναι τα πέσουν θύματα επιτήδειων που επιθυμούν μέσω διαδικτύου να έχουν εικονική ερωτική επαφή (cyber sex) ή να τα δελεάσουν ώστε να βρεθούν εκτός διαδικτύου. Επίσης, έντονος είναι ο κίνδυνος τα παιδιά να πέσουν θύματα εκφοβισμού και βίας είτε από συνομηλίκους είτε από μεγαλύτερους, αφού κανείς δε μπορεί να είναι σίγουρος για το ποιος πραγματικά βρίσκεται πίσω από την απέναντι οθόνη.
Σημαντικό είναι επίσης ότι στα παιδιά , ανάλογα και με την ηλικία, δεν είναι ευκρινή τα όρια μεταξύ του πραγματικού και του ψηφιακού κόσμου. Συχνά, νιώθουν ασφαλέστερα όταν μοιράζονται πάρα πολύ ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα που όμως ενδέχεται να γίνουν αντικείμενο εκμετάλευσης, εκβιασμού, απειλής, εκφοβισμού από οποιονδήποτε και ανά πάσα στιγμή.
Για την αντιμετώπιση των αρνητικών συνεπειών της κακής χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης πρέπει να ενήλικες και παιδιά μέσα από την πληροφόρηση που αφορά τέτοια ζητήματα. Πολύ μεγάλη ευθύνη βαραίνει τους γονείς που επιβάλλεται να αφιερώνουν χρόνο και να δείχνουν ενδιαφέρον για τις εμπειρίες των παιδιών τους στο διαδίκτυο.
Μία άκρως ριψοκίνδυνη και ανεύθυνη ενέργεια στην οποία προβαίνουν πολλοί γονείς είναι να εκθέτουν με φωτογραφίες το παιδί τους στο φως του κυβερνοχώρου αλλά και στα απύθμενα σκοτάδια του, δίνονται δικαίωμα στον οποιονδήποτε να ασχολείται με οποιονδήποτε τρόπο με το παιδί . Η ενέργεια αυτή θα πρέπει να σταματήσει καθώς πολλοί γονείς μπαίνουν σ’ αυτή τη διαδικασία θεωρώντας πως δε συμβεί κάτι κακό στο δικό τους παιδί. Ωστόσο, έρευνες και καθημερινές αναφορές δείχνουν ξεκάθαρα πως όλα τα παιδιά είναι πιθανά θύματα.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σίγουρα προσφέρουν πολλά θετικά. Χρειάζεται όμως προσοχή, υπευθυνότητα και μέτρο. Άλλωστε, το διαδίκτυο σε καμία περίπτωση δε μπορεί να υποκαταστήσει τις διαπροσωπικές σχέσεις πρόσωπο με πρόσωπο.
Θυμόμαστε !!
Εκατοντάδες παιδιά κάθε ‘μέρα σε ολόκληρο τον κόσμο πέφτουν θύματα μέσω διαδικτύου, σεξουαλικά, ψυχολογικά, λεκτικά, σωματικά. Ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό έχει φωτογραφίες σε κάποιο μέσο κοινωνικής δικτύωσης.
Οι άνθρωποι εθιζόμενοι στη χρήση κυρίως του facebook σπαταλούν πολύτιμο και δημιουργικό χρόνο, αποπροσωποιούνται και στη πραγματικότητα απομονώνονται κοινωνικά. Ταυτόχρονα, δημιουργείται μια ψεύτικη δημοφιλία και αναπτύσσεται το αίσθημα της ωραιοπάθεια και του ναρκισσισμού με αποτέλεσμα να δημιουργείται ανταγωνισμός μεταξύ των χρηστών για το ποιανού φωτογραφίες έχουν τη περισσότερη ηλεκτρονική επισκεψιμότητα.
Η τέλεια selfie, σύμφωνα με έρευνα, δείχνει την επιθυμία για τέλεια απεικόνιση του εαυτού, δείχνει συναισθηματική ανεπάρκεια , ανασφάλεια και έντονη ανάγκη για αποδοχή. Ειδικότερα για τα παιδιά οι κίνδυνοι που μπορεί να αντιμετωπίσουν είναι τα πέσουν θύματα επιτήδειων που επιθυμούν μέσω διαδικτύου να έχουν εικονική ερωτική επαφή (cyber sex) ή να τα δελεάσουν ώστε να βρεθούν εκτός διαδικτύου. Επίσης, έντονος είναι ο κίνδυνος τα παιδιά να πέσουν θύματα εκφοβισμού και βίας είτε από συνομηλίκους είτε από μεγαλύτερους, αφού κανείς δε μπορεί να είναι σίγουρος για το ποιος πραγματικά βρίσκεται πίσω από την απέναντι οθόνη.
Σημαντικό είναι επίσης ότι στα παιδιά , ανάλογα και με την ηλικία, δεν είναι ευκρινή τα όρια μεταξύ του πραγματικού και του ψηφιακού κόσμου. Συχνά, νιώθουν ασφαλέστερα όταν μοιράζονται πάρα πολύ ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα που όμως ενδέχεται να γίνουν αντικείμενο εκμετάλευσης, εκβιασμού, απειλής, εκφοβισμού από οποιονδήποτε και ανά πάσα στιγμή.
Για την αντιμετώπιση των αρνητικών συνεπειών της κακής χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης πρέπει να ενήλικες και παιδιά μέσα από την πληροφόρηση που αφορά τέτοια ζητήματα. Πολύ μεγάλη ευθύνη βαραίνει τους γονείς που επιβάλλεται να αφιερώνουν χρόνο και να δείχνουν ενδιαφέρον για τις εμπειρίες των παιδιών τους στο διαδίκτυο.
Μία άκρως ριψοκίνδυνη και ανεύθυνη ενέργεια στην οποία προβαίνουν πολλοί γονείς είναι να εκθέτουν με φωτογραφίες το παιδί τους στο φως του κυβερνοχώρου αλλά και στα απύθμενα σκοτάδια του, δίνονται δικαίωμα στον οποιονδήποτε να ασχολείται με οποιονδήποτε τρόπο με το παιδί . Η ενέργεια αυτή θα πρέπει να σταματήσει καθώς πολλοί γονείς μπαίνουν σ’ αυτή τη διαδικασία θεωρώντας πως δε συμβεί κάτι κακό στο δικό τους παιδί. Ωστόσο, έρευνες και καθημερινές αναφορές δείχνουν ξεκάθαρα πως όλα τα παιδιά είναι πιθανά θύματα.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σίγουρα προσφέρουν πολλά θετικά. Χρειάζεται όμως προσοχή, υπευθυνότητα και μέτρο. Άλλωστε, το διαδίκτυο σε καμία περίπτωση δε μπορεί να υποκαταστήσει τις διαπροσωπικές σχέσεις πρόσωπο με πρόσωπο.
Θυμόμαστε !!
Εκατοντάδες παιδιά κάθε ‘μέρα σε ολόκληρο τον κόσμο πέφτουν θύματα μέσω διαδικτύου, σεξουαλικά, ψυχολογικά, λεκτικά, σωματικά. Ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό έχει φωτογραφίες σε κάποιο μέσο κοινωνικής δικτύωσης.
Κατερίνα Χ. Δήμου
Λογοθεραπεύτρια