Όσο γρηγορότερα διαγνωστεί μία δυσκολία/διαταραχή, τόσο πιο εύκολα αλλά κυρίως αποτελεσματικά μπορεί να βοηθηθεί το άτομο που την παρουσιάζει. Η επιστημονική κοινότητα έχει καταλήξει σε μια μέθοδο που μπορεί να εφαρμοστεί από τη βρεφική κιόλας ηλικία και ονομάζεται «Πρώιμη Παρέμβαση».
Ο λογοθεραπευτής μέσω του παιχνιδιού και άλλων δραστηριοτήτων θα αξιολογεί το επίπεδο του παιδιού. Κάποιες φορές μπορεί να χρειαστεί και ακόμη μία φορά. Σκοπός είναι να νιώσει το παιδί άνετα προκειμένου να ξεκινήσει ένα πρόγραμμα θεραπείας βασισμένο στην εμπιστοσύνη και τη δημιουργικότητα. Τα πιο πολλά παιδιά , δεν καταλαβαίνουν καν ότι συμμετέχουν σε ένα «πρόγραμμα πρώιμης παρέμβασης (θεραπεία)» καθώς οι δραστηριότητες γίνονται μέσω του παιχνιδιού . Η συχνότητα και διάρκεια του θεραπευτικού προγράμματος είναι διαφορετική για κάθε παιδί και ποικίλει ανάλογα με την περίπτωση και τις ανάγκες του παιδιού αλλά και των γονέων του.
Οι θεραπείες πρώιμης παρέμβασης βασίζονται κατά κύριο λόγο στο παιχνίδι. Όλα τα παιδιά μαθαίνουν μέσω του παιχνιδιού. Επιπρόσθετα , το παιχνίδι, βοηθάει στην επικοινωνία και την αλληλοκατανόηση. Πολλές φορές, οι συνεδρίες του παιδιού μπορεί να περιλαμβάνουν παιχνίδι, τραγούδια και χειροτεχνίες. Δραστηριότητες δηλαδή που ίσως φαίνονται αστείες αλλά σίγουρα ,όπως έχει αποδειχτεί , όχι μόνο δεν είναι αλλά βοηθούν εξαιρετικά στη θεραπευτική διαδικασία καθώς και στο χρόνο που αυτή θα διαρκέσει. Ο λογοθεραπευτής σε αρκετές περιπτώσεις, ίσως και στις περισσότερες, ενδέχεται να δώσει οδηγίες ή και κάποια παραδείγματα για το πως θα μπορούσαν οι γονείς να ασχοληθούνε με το παιδί τους στο σπίτι ώστε να βοηθηθεί και από εκείνους και μάλιστα στο χώρο του.
Η πρώιμη παρέμβαση είναι η έγκαιρη ανίχνευση. Η όσο το δυνατόν γρήγορη παρέμβαση στην εκπαίδευσή , θα συμβάλει στην επιτάχυνση της κοινωνικής και γνωστικής ανάπτυξής του παιδιού και θα περιορίσει τα προβλήματα και τις αρνητικές συνθήκες στη ζωή του. Πρώιμη παρέμβαση δεν σημαίνει ίαση ή πλήρης αποκατάσταση , αλλά όσο το δυνατόν καλύτερη αξιοποίηση του δυναμικού κάθε παιδιού και σίγουρα βελτίωση της οποιασδήποτε δυσκολίας του, με βάση την μοναδικότητα της προσωπικότητας του. Έρευνες του εξωτερικού έχουν δείξει πως τα προγράμματα που εφαρμόζονται απέδειξαν ότι η Πρώιμη Παρέμβαση μειώνει τα προβλήματα συμπεριφοράς και εξασφαλίζει στα παιδιά με δυσκολίες μια καλύτερη ζωή. Ακόμη, οι γονείς διαχειρίζονται καλύτερα την νέα αυτή κατάσταση και μαθαίνουν να δουλεύουν αποτελεσματικά με τα παιδιά τους ενισχύοντας έτσι και την αλληλεπίδρασή τους.
Θυμόμαστε πως αν υπάρχει έστω και μία υποψία για το αν ένα παιδί ίσως έχει καθυστέρηση ή δυσκολίες με το λόγο, την επικοινωνία ή την ομιλία του θα ήταν συνετό να επισκεφθούμε ένα λογοθεραπευτή το συντομότερο. Η θεραπεία του λόγου από κατάλληλα εκπαιδευμένους λογοθεραπευτές μπορεί να βελτιώσει ή και να αποκαταστήσει μία δυσκολία δίνοντας με αυτό τον τρόπο μία διαφορετική οπτική στη ζωή του παιδιού αλλά και των γονέων του.
Ο λογοθεραπευτής μέσω του παιχνιδιού και άλλων δραστηριοτήτων θα αξιολογεί το επίπεδο του παιδιού. Κάποιες φορές μπορεί να χρειαστεί και ακόμη μία φορά. Σκοπός είναι να νιώσει το παιδί άνετα προκειμένου να ξεκινήσει ένα πρόγραμμα θεραπείας βασισμένο στην εμπιστοσύνη και τη δημιουργικότητα. Τα πιο πολλά παιδιά , δεν καταλαβαίνουν καν ότι συμμετέχουν σε ένα «πρόγραμμα πρώιμης παρέμβασης (θεραπεία)» καθώς οι δραστηριότητες γίνονται μέσω του παιχνιδιού . Η συχνότητα και διάρκεια του θεραπευτικού προγράμματος είναι διαφορετική για κάθε παιδί και ποικίλει ανάλογα με την περίπτωση και τις ανάγκες του παιδιού αλλά και των γονέων του.
Οι θεραπείες πρώιμης παρέμβασης βασίζονται κατά κύριο λόγο στο παιχνίδι. Όλα τα παιδιά μαθαίνουν μέσω του παιχνιδιού. Επιπρόσθετα , το παιχνίδι, βοηθάει στην επικοινωνία και την αλληλοκατανόηση. Πολλές φορές, οι συνεδρίες του παιδιού μπορεί να περιλαμβάνουν παιχνίδι, τραγούδια και χειροτεχνίες. Δραστηριότητες δηλαδή που ίσως φαίνονται αστείες αλλά σίγουρα ,όπως έχει αποδειχτεί , όχι μόνο δεν είναι αλλά βοηθούν εξαιρετικά στη θεραπευτική διαδικασία καθώς και στο χρόνο που αυτή θα διαρκέσει. Ο λογοθεραπευτής σε αρκετές περιπτώσεις, ίσως και στις περισσότερες, ενδέχεται να δώσει οδηγίες ή και κάποια παραδείγματα για το πως θα μπορούσαν οι γονείς να ασχοληθούνε με το παιδί τους στο σπίτι ώστε να βοηθηθεί και από εκείνους και μάλιστα στο χώρο του.
Η πρώιμη παρέμβαση είναι η έγκαιρη ανίχνευση. Η όσο το δυνατόν γρήγορη παρέμβαση στην εκπαίδευσή , θα συμβάλει στην επιτάχυνση της κοινωνικής και γνωστικής ανάπτυξής του παιδιού και θα περιορίσει τα προβλήματα και τις αρνητικές συνθήκες στη ζωή του. Πρώιμη παρέμβαση δεν σημαίνει ίαση ή πλήρης αποκατάσταση , αλλά όσο το δυνατόν καλύτερη αξιοποίηση του δυναμικού κάθε παιδιού και σίγουρα βελτίωση της οποιασδήποτε δυσκολίας του, με βάση την μοναδικότητα της προσωπικότητας του. Έρευνες του εξωτερικού έχουν δείξει πως τα προγράμματα που εφαρμόζονται απέδειξαν ότι η Πρώιμη Παρέμβαση μειώνει τα προβλήματα συμπεριφοράς και εξασφαλίζει στα παιδιά με δυσκολίες μια καλύτερη ζωή. Ακόμη, οι γονείς διαχειρίζονται καλύτερα την νέα αυτή κατάσταση και μαθαίνουν να δουλεύουν αποτελεσματικά με τα παιδιά τους ενισχύοντας έτσι και την αλληλεπίδρασή τους.
Θυμόμαστε πως αν υπάρχει έστω και μία υποψία για το αν ένα παιδί ίσως έχει καθυστέρηση ή δυσκολίες με το λόγο, την επικοινωνία ή την ομιλία του θα ήταν συνετό να επισκεφθούμε ένα λογοθεραπευτή το συντομότερο. Η θεραπεία του λόγου από κατάλληλα εκπαιδευμένους λογοθεραπευτές μπορεί να βελτιώσει ή και να αποκαταστήσει μία δυσκολία δίνοντας με αυτό τον τρόπο μία διαφορετική οπτική στη ζωή του παιδιού αλλά και των γονέων του.
Κατερίνα Δήμου – Λογοθεραπεύτρια
Πτυχιούχος ΑΤΕΙ Ηπείρου
Εξειδίκευση Πανεπιστημίου Μακεδονίας