Το «κρυφό σύνδρομο»
Το σύνδρομο πήρε το όνομά του από τον Αυστριακό παιδίατρο Χανς Άσπεργκερ, ο οποίος το 1944 κατά τη διάρκεια της πρακτικής του μελέτησε παιδιά με μειωμένες ικανότητες λεκτικής επικοινωνίας, «περίεργη» συμπεριφορά και αδέξιες κινήσεις. Το Σύνδρομο Asperger ανήκει στις Διαταραχές του Αυτιστικού Φάσματος και είναι μία νευρολογική διαταραχή, η οποία πολλές φορές χαρακτηρίζεται και ως «κρυφή διαταραχή» καθώς δεν είναι δυνατή η εκτίμηση του συνδρόμου αυτού από την εξωτερική εμφάνιση του ατόμου που το παρουσιάζει.
Ένα άτομο με σύνδρομο Asperger ενδέχεται να μην καταλαβαίνει τους άγραφους κοινωνικούς κανόνες συμπεριφοράς, να δυσκολεύεται στην αντίληψη της σημασίας της μη λεκτικής επικοινωνίας (Π.χ.: χειρονομίες, εκφράσεις προσώπου) και στη πρακτική χρήση της γλώσσας, να δυσκολεύεται στην κατανόηση των λεγομένων αλλά και των συναισθημάτων των άλλων, να μιλά στερεοτυπικά και χωρίς αλλαγές στον τόνο της φωνής, να είναι κοινωνικά απομονωμένο καθώς και να αδυνατεί να κατανοήσει τις πράξεις και τη συμπεριφορά των άλλων και να επιμένει σε μια συγκεκριμένη ρουτίνα.
Η διάγνωση του Αυτισμού και των συναφών διαταραχών στηρίζεται στο λεπτομερέστατο αναπτυξιακό ιστορικό. Δίνεται συγκεκριμένα έμφαση στην κοινωνική αλληλεπίδραση, την επικοινωνία, τη φαντασία και την αξιολόγηση της συμπεριφοράς του ατόμου σε διαφορετικούς τομείς και περιβάλλοντα. Η διαταραχή μπορεί να "μετρηθεί" ως προς τη σοβαρότητα της αλλά διαφοροποιείται ως προς την ποιότητα της, ανάλογα με τον τύπο της διαταραχής. Ωστόσο, ειδικά στον αυτισμό και στις συγγενείς διαταραχές υπάρχει πλήθος απόψεων και διαφορετικών διαγνώσεων.
Μερικοί επαγγελματίες μπορεί να χρησιμοποιούν όρους έτσι ώστε να μετριάσουν τις αρνητικές εντυπώσεις στους γονείς καθώς η ανακοίνωση των διαταραχών σε πολλές περιπτώσεις είναι δυσάρεστη και μάλιστα σε μία χώρα όπου δεν αναγνωρίζονται οι ανάγκες αυτών των ατόμων και των οικογενειών τους, σε μία χώρα όπου οι εξειδικευμένοι επαγγελματίες σπανίζουν κι έτσι υπάρχει διαφορετικό επιστημονικό υπόβαθρο κλινικής εμπειρίας και ειδίκευσης με αποτέλεσμα να υπάρχουν ανόμοιες και αρκετές φορές, μη επιστημονικά τεκμηριωμένες θέσεις.
Έως τώρα δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπευτική αγωγή ή ιατρικός τρόπος αντιμετώπισης για το Σύνδρομο Asperger. Το σύνδρομο Asperger ακολουθεί το άτομο σε ολόκληρη τη ζωή του. Μολαταύτα, η κατάλληλη υποστήριξη και οι πολλές θεραπευτικές προσεγγίσεις που υπάρχουν, μπορούν να βοηθήσουν ένα άτομο με σύνδρομο Asperger και να καταφέρουν να του παρέχουν δεξιότητες έτσι ώστε να είναι σε θέση να διαχειριστεί την καθημερινότητα και τον κόσμο. Το πρώτο βήμα σε οποιαδήποτε θεραπευτική προσέγγιση είναι πάντα η αποδοχή και έπειτα η ένταξη των ατόμων με σύνδρομο Asperger στην κοινωνία.
Το σύνδρομο πήρε το όνομά του από τον Αυστριακό παιδίατρο Χανς Άσπεργκερ, ο οποίος το 1944 κατά τη διάρκεια της πρακτικής του μελέτησε παιδιά με μειωμένες ικανότητες λεκτικής επικοινωνίας, «περίεργη» συμπεριφορά και αδέξιες κινήσεις. Το Σύνδρομο Asperger ανήκει στις Διαταραχές του Αυτιστικού Φάσματος και είναι μία νευρολογική διαταραχή, η οποία πολλές φορές χαρακτηρίζεται και ως «κρυφή διαταραχή» καθώς δεν είναι δυνατή η εκτίμηση του συνδρόμου αυτού από την εξωτερική εμφάνιση του ατόμου που το παρουσιάζει.
Ένα άτομο με σύνδρομο Asperger ενδέχεται να μην καταλαβαίνει τους άγραφους κοινωνικούς κανόνες συμπεριφοράς, να δυσκολεύεται στην αντίληψη της σημασίας της μη λεκτικής επικοινωνίας (Π.χ.: χειρονομίες, εκφράσεις προσώπου) και στη πρακτική χρήση της γλώσσας, να δυσκολεύεται στην κατανόηση των λεγομένων αλλά και των συναισθημάτων των άλλων, να μιλά στερεοτυπικά και χωρίς αλλαγές στον τόνο της φωνής, να είναι κοινωνικά απομονωμένο καθώς και να αδυνατεί να κατανοήσει τις πράξεις και τη συμπεριφορά των άλλων και να επιμένει σε μια συγκεκριμένη ρουτίνα.
Η διάγνωση του Αυτισμού και των συναφών διαταραχών στηρίζεται στο λεπτομερέστατο αναπτυξιακό ιστορικό. Δίνεται συγκεκριμένα έμφαση στην κοινωνική αλληλεπίδραση, την επικοινωνία, τη φαντασία και την αξιολόγηση της συμπεριφοράς του ατόμου σε διαφορετικούς τομείς και περιβάλλοντα. Η διαταραχή μπορεί να "μετρηθεί" ως προς τη σοβαρότητα της αλλά διαφοροποιείται ως προς την ποιότητα της, ανάλογα με τον τύπο της διαταραχής. Ωστόσο, ειδικά στον αυτισμό και στις συγγενείς διαταραχές υπάρχει πλήθος απόψεων και διαφορετικών διαγνώσεων.
Μερικοί επαγγελματίες μπορεί να χρησιμοποιούν όρους έτσι ώστε να μετριάσουν τις αρνητικές εντυπώσεις στους γονείς καθώς η ανακοίνωση των διαταραχών σε πολλές περιπτώσεις είναι δυσάρεστη και μάλιστα σε μία χώρα όπου δεν αναγνωρίζονται οι ανάγκες αυτών των ατόμων και των οικογενειών τους, σε μία χώρα όπου οι εξειδικευμένοι επαγγελματίες σπανίζουν κι έτσι υπάρχει διαφορετικό επιστημονικό υπόβαθρο κλινικής εμπειρίας και ειδίκευσης με αποτέλεσμα να υπάρχουν ανόμοιες και αρκετές φορές, μη επιστημονικά τεκμηριωμένες θέσεις.
Έως τώρα δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπευτική αγωγή ή ιατρικός τρόπος αντιμετώπισης για το Σύνδρομο Asperger. Το σύνδρομο Asperger ακολουθεί το άτομο σε ολόκληρη τη ζωή του. Μολαταύτα, η κατάλληλη υποστήριξη και οι πολλές θεραπευτικές προσεγγίσεις που υπάρχουν, μπορούν να βοηθήσουν ένα άτομο με σύνδρομο Asperger και να καταφέρουν να του παρέχουν δεξιότητες έτσι ώστε να είναι σε θέση να διαχειριστεί την καθημερινότητα και τον κόσμο. Το πρώτο βήμα σε οποιαδήποτε θεραπευτική προσέγγιση είναι πάντα η αποδοχή και έπειτα η ένταξη των ατόμων με σύνδρομο Asperger στην κοινωνία.
Κατερίνα Χ. Δήμου
Λογοθεραπεύτρια
Πτυχιούχος ΑΤΕΙ Ηπείρου (Ιωάννινα)
Εξειδίκευση Πανεπιστημίου Μακεδονίας