Σίελος (το σάλιο) είναι το έκκριμα των μικρών και μεγάλων σιελογόνων αδένων οι οποίοι τον παράγουν. Κάποιες σημαντικές λειτουργίες του σιέλου είναι η προστασία των δοντιών και της στοματικής κοιλότητας από μολύνσεις, ο σχηματισμός βλωμού (μπουκιάς) για την κατάποση της, η συμμετοχή του στη γεύση και την ομιλία. Η σιελόρροια είναι η υπερβολική παραγωγή σάλιου το οποίο βγαίνει συχνά έξω από τη στοματική κοιλότητα.
Πολλά παιδιά παράγουν αρκετό σάλιο κατά τους πρώτους μήνες της ζωής τους. Ωστόσο, κάποια από αυτά εξακολουθούν να έχουν έντονη παραγωγή σάλιου και μετά την πάροδο των 15 μηνών ακόμη, όπου πλέον δε μπορεί να συνδεθεί με την γέννηση και την διαμόρφωση των δοντιών. Με αυτό τον τρόπο προκύπτουν δυσκολίες στην ομιλία, αισθητικές δυσκολίες, ευπάθεια σε λοιμώξεις και δυσλειτουργίες κατά την σύγκλιση των δοντιών.
Η αντιμετώπιση της σιελόρροιας θα πρέπει να είναι έγκυρη και να ξεκινήσει άμεσα καθώς συνδέεται απόλυτα με την ομιλία. Ο πάσχων αρχικά απευθύνεται σε κάποιο ειδικό οδοντίατρο (στοματολόγο) που ασχολείται με παθήσεις της στοματικής κοιλότητας και θα εντοπίσει την αιτία της σιελόρροιας. Σε κάποιες περιπτώσεις η αντιμετώπιση περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή και σε αρκετές περιπτώσεις μια μορφή θεραπευτικής αντιμετώπισης της, είναι η λογοθεραπεία. Μέσω ασκήσεων ενδυνάμωσης των στοματοπροσωπικών μυών, μάσησης-κατάποσης και ρύθμισης της αναπνοής βελτιώνεται η λειτουργία των οργάνων του στόματος καθώς η λογοθεραπεία βελτιώνει τη νευρομυϊκή λειτουργία της γλώσσας, των χειλιών και της περιοχής του στόματος και μειώνει αποτελεσματικά τη σιελόρροια.
Κάποιες στρατηγικές αντιμετώπισης της σιελόρροιας που ενδεχομένως να αποδειχτούν χρήσιμες είναι η προσπάθεια απομάκρυνσης της πιπίλας, η παρακίνηση του παιδιού στη χρήση παιδικού ποτηριού πάρα μπιμπερού, η άμεση αντιμετώπιση των μολύνσεων του στόματος, ο τακτικός καθαρισμός του στόματος κυρίως μετά από κάθε γεύμα, η εκμάθηση της διαφοράς του στεγνού και βρεγμένου προσώπου στο παιδί (με τη χρήση καθρέφτη ή παιχνιδιού), η χρήση οδοντικού νήματος, η αποφυγή του λυγίσματος του σώματος, η επιβράβευση του παιδιού μετά το σκούπισμα ή την κατάποση σιέλου και η αποφυγή των στενών ρούχων.
Οπωσδήποτε είναι συνετό να ακολουθούνται πιστά οι συμβουλές του οδοντιάτρου και του λογοθερατευτή ειδικότερα όταν πρόκειται για εξατομικευμένο πρόγραμμα θεραπείας και ειδικά προσαρμοσμένων ασκήσεων. Ο οδοντίατρος και ο λογοθεραπευτής είναι υποχρεωμένοι να παρέχουν σαφείς οδηγίες, υλικό, ασκήσεις, τακτική ενημέρωση και συμβουλές στο άτομο και την οικογένεια του. Η θεραπευτική αντιμετώπιση εξαρτάται ΠΑΝΤΑ από την αιτιολογία της δυσκολίας. Όλες οι τεχνικές, οι μέθοδοι και οι ασκήσεις προσαρμόζονται ανάλογα με την ηλικία, την προσωπικότητα και τις απαιτήσεις του ατόμου και λειτουργούν συμπληρωματικά στην θεραπεία.
Πολλά παιδιά παράγουν αρκετό σάλιο κατά τους πρώτους μήνες της ζωής τους. Ωστόσο, κάποια από αυτά εξακολουθούν να έχουν έντονη παραγωγή σάλιου και μετά την πάροδο των 15 μηνών ακόμη, όπου πλέον δε μπορεί να συνδεθεί με την γέννηση και την διαμόρφωση των δοντιών. Με αυτό τον τρόπο προκύπτουν δυσκολίες στην ομιλία, αισθητικές δυσκολίες, ευπάθεια σε λοιμώξεις και δυσλειτουργίες κατά την σύγκλιση των δοντιών.
Η αντιμετώπιση της σιελόρροιας θα πρέπει να είναι έγκυρη και να ξεκινήσει άμεσα καθώς συνδέεται απόλυτα με την ομιλία. Ο πάσχων αρχικά απευθύνεται σε κάποιο ειδικό οδοντίατρο (στοματολόγο) που ασχολείται με παθήσεις της στοματικής κοιλότητας και θα εντοπίσει την αιτία της σιελόρροιας. Σε κάποιες περιπτώσεις η αντιμετώπιση περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή και σε αρκετές περιπτώσεις μια μορφή θεραπευτικής αντιμετώπισης της, είναι η λογοθεραπεία. Μέσω ασκήσεων ενδυνάμωσης των στοματοπροσωπικών μυών, μάσησης-κατάποσης και ρύθμισης της αναπνοής βελτιώνεται η λειτουργία των οργάνων του στόματος καθώς η λογοθεραπεία βελτιώνει τη νευρομυϊκή λειτουργία της γλώσσας, των χειλιών και της περιοχής του στόματος και μειώνει αποτελεσματικά τη σιελόρροια.
Κάποιες στρατηγικές αντιμετώπισης της σιελόρροιας που ενδεχομένως να αποδειχτούν χρήσιμες είναι η προσπάθεια απομάκρυνσης της πιπίλας, η παρακίνηση του παιδιού στη χρήση παιδικού ποτηριού πάρα μπιμπερού, η άμεση αντιμετώπιση των μολύνσεων του στόματος, ο τακτικός καθαρισμός του στόματος κυρίως μετά από κάθε γεύμα, η εκμάθηση της διαφοράς του στεγνού και βρεγμένου προσώπου στο παιδί (με τη χρήση καθρέφτη ή παιχνιδιού), η χρήση οδοντικού νήματος, η αποφυγή του λυγίσματος του σώματος, η επιβράβευση του παιδιού μετά το σκούπισμα ή την κατάποση σιέλου και η αποφυγή των στενών ρούχων.
Οπωσδήποτε είναι συνετό να ακολουθούνται πιστά οι συμβουλές του οδοντιάτρου και του λογοθερατευτή ειδικότερα όταν πρόκειται για εξατομικευμένο πρόγραμμα θεραπείας και ειδικά προσαρμοσμένων ασκήσεων. Ο οδοντίατρος και ο λογοθεραπευτής είναι υποχρεωμένοι να παρέχουν σαφείς οδηγίες, υλικό, ασκήσεις, τακτική ενημέρωση και συμβουλές στο άτομο και την οικογένεια του. Η θεραπευτική αντιμετώπιση εξαρτάται ΠΑΝΤΑ από την αιτιολογία της δυσκολίας. Όλες οι τεχνικές, οι μέθοδοι και οι ασκήσεις προσαρμόζονται ανάλογα με την ηλικία, την προσωπικότητα και τις απαιτήσεις του ατόμου και λειτουργούν συμπληρωματικά στην θεραπεία.
Κατερίνα Χ. Δήμου
Λογοθεραπεύτρια
Πτυχιούχος ΑΤΕΙ Ηπείρου (Ιωάννινα)
Εξειδίκευση Πανεπιστημίου Μακεδονίας