Ο λόγος και η ομιλία ενός παιδιού ξεκινά να επιτελείται μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον και βασίζεται σε σχέσεις αλληλεπίδρασης. Μία από τις σημαντικότερες αιτίες ανησυχίας των νέων γονέων είναι ο χρόνος που απαιτείται για να μιλήσει το παιδί τους. Συχνό φαινόμενο, βέβαια είναι η καθυστέρηση ομιλίας των παιδιών τους μέχρι και την ηλικία των 2 ετών.
Πληθώρα ειδικών θεραπευτών λόγου, ερχόμαστε τακτικά αντιμέτωποι με ερωτήσεις γονέων που αγωνιούν για την εξέλιξη της ομιλίας του παιδιού τους. Ερωτήματα, όπως « το παιδί μου είναι ηλικίας δυόμισι χρόνων και παρόλο που τα καταλαβαίνει όλα δεν μας μιλάει », « το παιδί μου δε λέει πολλές λέξεις όπως συμβαίνει με άλλα παιδιά της ηλικίας του», « με ποιο τρόπο μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου ώστε να μάθει περισσότερες λέξεις» , «Να περιμένω να μεγαλώσει και να πάει σχολείο το παιδί μου ή θα είναι πολύ αργά » κ.α.
Αρχικά, να ξεκαθαριστεί πως το κάθε παιδί κατακτά τη γλώσσα με τρόπο μοναδικό. Επίσης, το κάθε παιδί δεν μπορεί να σημειώνει πρόοδο ταυτόχρονα και με τον ίδιο ρυθμό σε όλους τους τομείς της ανάπτυξής του. Αναφερόμαστε σε «καθυστέρηση λόγου» όταν ένα παιδί στην ηλικία των 2,5 ετών περίπου επικοινωνεί σχεδόν αποκλειστικά με νοήματα, δεν απαντά σε ερωτήσεις που απαιτούν μονολεκτική απάντηση, δε μιμείται λέξεις που ακούει από το περιβάλλον του, έχει περιορισμένο λεξιλόγιο (περίπου μέχρι 20 λέξεις), δεν κάνει απλές προτάσεις ή συνδυασμούς λέξεων ώστε να δημιουργήσει μία απλή πρόταση, δεν κατονομάζει τα μέρη του σώματος του, φρούτα, παιχνίδια, γνωστά πρόσωπα του περιβάλλον του παρόλο που τα δείχνει, λέει μόνο συλλαβές ή λέξεις όπως «μαμά, μπαμπά» και δε γίνεται κατανοητό ή σχεδόν κατανοητό από τον περίγυρο του.
Ανιχνευτικοί έλεγχοι γίνονται αρχικά από τον παιδίατρο που εκτιμά και τη συνολική εξέλιξη ενός παιδιού και μπορεί να παραπέμψει και εκείνος τους γονείς σε κάποιον λογοθεραπευτή. Σε περίπτωση που κάποιος γονέας παρατηρεί ανησυχητικά σημάδια στην εξέλιξη της ομιλίας του παιδιού του, κρίνεται απαραίτητη μία επίσκεψη σε λογοθεραπευτή.
Όσο πιο γρήγορα γίνεται η αξιολόγηση, τόσο πιο γρήγορη και αποτελεσματική είναι η αποκατάσταση! Η έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση της καθυστέρησης ομιλίας σε παιδιά μικρής ηλικίας θεωρείται πλέον σημαντική καθώς τα παιδιά ωφελούνται περισσότερο από την θεραπευτική αντιμετώπιση στην ηλικία των 2-4 χρόνων σε σύγκριση με μία αγωγή η οποία ξεκινάει σε μεγαλύτερες ηλικίες.
Πληθώρα ειδικών θεραπευτών λόγου, ερχόμαστε τακτικά αντιμέτωποι με ερωτήσεις γονέων που αγωνιούν για την εξέλιξη της ομιλίας του παιδιού τους. Ερωτήματα, όπως « το παιδί μου είναι ηλικίας δυόμισι χρόνων και παρόλο που τα καταλαβαίνει όλα δεν μας μιλάει », « το παιδί μου δε λέει πολλές λέξεις όπως συμβαίνει με άλλα παιδιά της ηλικίας του», « με ποιο τρόπο μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου ώστε να μάθει περισσότερες λέξεις» , «Να περιμένω να μεγαλώσει και να πάει σχολείο το παιδί μου ή θα είναι πολύ αργά » κ.α.
Αρχικά, να ξεκαθαριστεί πως το κάθε παιδί κατακτά τη γλώσσα με τρόπο μοναδικό. Επίσης, το κάθε παιδί δεν μπορεί να σημειώνει πρόοδο ταυτόχρονα και με τον ίδιο ρυθμό σε όλους τους τομείς της ανάπτυξής του. Αναφερόμαστε σε «καθυστέρηση λόγου» όταν ένα παιδί στην ηλικία των 2,5 ετών περίπου επικοινωνεί σχεδόν αποκλειστικά με νοήματα, δεν απαντά σε ερωτήσεις που απαιτούν μονολεκτική απάντηση, δε μιμείται λέξεις που ακούει από το περιβάλλον του, έχει περιορισμένο λεξιλόγιο (περίπου μέχρι 20 λέξεις), δεν κάνει απλές προτάσεις ή συνδυασμούς λέξεων ώστε να δημιουργήσει μία απλή πρόταση, δεν κατονομάζει τα μέρη του σώματος του, φρούτα, παιχνίδια, γνωστά πρόσωπα του περιβάλλον του παρόλο που τα δείχνει, λέει μόνο συλλαβές ή λέξεις όπως «μαμά, μπαμπά» και δε γίνεται κατανοητό ή σχεδόν κατανοητό από τον περίγυρο του.
Ανιχνευτικοί έλεγχοι γίνονται αρχικά από τον παιδίατρο που εκτιμά και τη συνολική εξέλιξη ενός παιδιού και μπορεί να παραπέμψει και εκείνος τους γονείς σε κάποιον λογοθεραπευτή. Σε περίπτωση που κάποιος γονέας παρατηρεί ανησυχητικά σημάδια στην εξέλιξη της ομιλίας του παιδιού του, κρίνεται απαραίτητη μία επίσκεψη σε λογοθεραπευτή.
Όσο πιο γρήγορα γίνεται η αξιολόγηση, τόσο πιο γρήγορη και αποτελεσματική είναι η αποκατάσταση! Η έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση της καθυστέρησης ομιλίας σε παιδιά μικρής ηλικίας θεωρείται πλέον σημαντική καθώς τα παιδιά ωφελούνται περισσότερο από την θεραπευτική αντιμετώπιση στην ηλικία των 2-4 χρόνων σε σύγκριση με μία αγωγή η οποία ξεκινάει σε μεγαλύτερες ηλικίες.
Κατερίνα Χ. Δήμου
Λογοθεραπεύτρια
Πτυχιούχος ΑΤΕΙ Ηπείρου (Ιωάννινα)
Εξειδίκευση Πανεπιστημίου Μακεδονίας