Οδοντοφυΐα και ομιλία

Η οδοντοφυΐα είναι η διαδικασία της εξέλιξης των δοντιών και αποτελεί ένδειξη υγιούς ανάπτυξης του παιδιού. Τα πρώτα δόντια εμφανίζονται συνήθως στην ηλικία των 4 με 7 μηνών έως και τον 30ο μήνα ζωής και είναι τα άνω και κάτω μπροστινά. Οι κυνόδοντες είναι τα αμέσως επόμενα δόντια που εμφανίζονται και έπειτα ακολουθούν οι προγόμφιοι.

Για το οποιοδήποτε παιδί η οδοντοφυΐα είναι μία ιδιαιτέρως ενοχλητική διαδικασία η οποία πάντα συνοδεύεται από πληθώρα δυσάρεστων συμπτωμάτων όπως είναι  ο εκνευρισμός, η έντονη σιελόρροια, τα μικρά εξανθήματα γύρω από τη περιοχή του στόματος, τα πρησμένα ούλα, η μειωμένη όρεξη, η έντονη αϋπνία, η δυσφορία, ο πυρετός και η διάρροια.

Για να ανακουφιστεί ένα παιδί από τον πόνο που προκαλείται κατά την εμφάνιση των νεογιλών δοντιών (είναι η πρώτη γενιά δοντιών), μπορεί να δαγκώνει ένα παιχνίδι οδοντοφυΐας το οποίο είναι κατάλληλο και ιδανικό για την ανακούφιση του πόνου αυτού, τηρώντας πάντα τις οδηγίες χρήσης όπως χρειάζεται. Σε περίπτωση που το παιδί μασάει, τα δροσερά λαχανικά είναι μία ιδανική λύση για την ανακούφιση του πόνου. Επιπρόσθετα, στο εμπόριο υπάρχουν παυσίπονες αλοιφές οδοντοφυΐας οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Τέλος, σαν έσχατη λύση στο πρόβλημα προτείνεται η χρήση παυσίπονου.  Η χρήση οποιουδήποτε τρόπου ανακούφισης του πόνου απαιτεί την επίβλεψη και παρουσία των γονέων πάντα!

Η οδοντοφυΐα διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της ομιλίας   καθώς  είναι το αποτέλεσμα συντονισμού μεταξύ των μυών και των οργανικών δομών του ανθρώπινου στόματος. Στην παραγωγή της ομιλίας συμμετέχουν και τα δόντια και μάλιστα ενεργά έτσι ώστε να είναι καταληπτή  (κατανοητή από τον ακροατή). Tα νεογιλά δόντια εξασφαλίζουν τη μάσηση, αναπτύσσουν τις γνάθους συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στην ομιλία και βοηθούν τα μόνιμα δόντια να εμφανιστούν. Τα πρώτα δόντια χρειάζονται την ίδια ακριβώς φροντίδα με τα μόνιμα καθώς ένα ήδη υπάρχον μολυσμένο περιβάλλον στο στόμα καταστρέφει στο μέλλον και τα μόνιμα δόντια, πολύ πιο εύκολα. Η επίσκεψη στον οδοντίατρο, η προσοχή της διατροφής, το τακτικό βούρτσισμα των δοντιών προλαμβάνουν αδιαμφισβήτητα αυτό το περιβάλλον.

Επιπλέον ,η χρήση μπιμπερού και πιπίλας αρκετές φορές έχει αρνητικές συνέπειες στη σύγκλειση των δοντιών με αποτέλεσμα να υπάρξει δυσκολία και στην αναπνοή και στην ομιλία.  Εάν ένα παιδί διακόψει εγκαίρως αυτές τις συνήθειες τα προβλήματα, σε περίπτωση που εμφανιστούν, μπορούν να αντιμετωπιστούν πιο γρήγορα και σίγουρα πιο ανώδυνα. Ο απογαλακτισμός από το μπιμπερό και την πιπίλα στη σωστή ηλικία προλαμβάνει τη φθορά που προκαλείται εξαιτίας τους. Η συμβουλή και η συμβολή ενός ειδικού είναι πάντα καθοριστική στην περίπτωση που οι συνήθειες αυτές δεν διακοπούν εγκαίρως (συνηθισμένη ηλικία διακοπής είναι τα 2  με 3,6 έτη) .

Σε κάποιες περιπτώσεις εμφανίζονται ορισμένα ορθοδοντικά προβλήματα τα οποία ενδεχομένως είναι ικανά να επηρεάσουν την ομιλία. Η ορθοδοντική θεραπεία, βοηθά σημαντικά στη βελτίωση της ομιλίας σε συνδυασμό ωστόσο με ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα λογοθεραπείας  το οποίο απαιτείται για την καθολική αντιμετώπιση και την λύση των δυσκολιών της ομιλίας και του λόγου.

Κατερίνα Χ. Δήμου
Λογοθεραπεύτρια, Πτυχιούχος ΑΤΕΙ Ηπείρου (Ιωάννινα)
Εξειδίκευση Πανεπιστημίου Μακεδονίας