Σχολική Ετοιμότητα
Στα πλαίσια της έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς, θα αναφερθούμε στο σημερινό άρθρο στη «σχολική ετοιμότητα», ένα θέμα που το τελευταίο διάστημα έχει ζητηθεί από αρκετούς/ες αναγνώστες/ριες. Όπως έχει σημειωθεί και σε παλαιότερα άρθρα, με τον όρο «σχολική ετοιμότητα» εννοούμε την αναγκαία συνολική ωριμότητα την οποία θα πρέπει να έχει ένα παιδί τη στιγμή που θα ξεκινήσει να φοιτά στην Α’ Δημοτικού. Πιο συγκεκριμένα, είναι εκείνο το επίπεδο ανάπτυξης ενός παιδιού που του επιτρέπει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του δημοτικού σχολείου.
Το μοναδικό επίσημο κριτήριο εισαγωγής των παιδιών, στην πρώτη δημοτικού είναι η ηλικία τους. Έτσι λοιπόν, τα περισσότερα παιδιά στην Ελλάδα φτάνουν στο κατάλληλο επίπεδο πληρώντας τις προϋποθέσεις ένταξης στην ηλικία των 6 ετών περίπου όπως άλλωστε προβλέπεται. Ωστόσο, κάποια παιδιά, αν και βρίσκονται σε αυτή την ηλικία δεν είναι ακόμη «έτοιμα» και «ώριμα» έτσι ώστε να ανταπεξέλθουν στην αλλαγή του σχολικού περιβάλλοντος καθώς και του εκπαιδευτικού πλαισίου.
Για αυτό το λόγο έχουνε δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια αρκετά test σχολικής ετοιμότητας σταθμισμένα ή μη και ιδανικά θα πρέπει να χορηγούνται στα παιδιά λίγο πριν από την εισαγωγή τους στο δημοτικό σχολείο. Τα tests αυτά χορηγούνται μέσω των ΚΕΔΔΥ, των Κέντρων Ψυχικής Υγείας και των Ιδιωτικών Κέντρων (εφόσον φυσικά υπάρχει κατάλληλη κατάρτιση). Κάποιοι από τους τομείς που εξετάζονται, συνοπτικά είναι: η συμπεριφορά του παιδιού κατά την εξέταση, η κριτική ικανότητα, η γλωσσική ικανότητα , ο οπτικοκινητικός συντονισμός, η οπτική αντίληψη, η άρθρωση, η οπτικοακουστική μνήμη, η κινητικότητα(αδρή και λεπτή), η συγκέντρωση, η κατάκτηση των προμαθηματικών εννοιών, η περιγραφική και αφηγηματική ικανότητα, η αφαιρετική σκέψη, η φωνολογία κ.α.
Σε περίπτωση που το αποτέλεσμα δείξει πως το παιδί δεν είναι έτοιμο να φοιτήσει στην Α’ Δημοτικού, κρίνεται απαραίτητη η στοχευμένη παρέμβαση από ειδικό ή ειδικούς με στόχο να δημιουργηθούν οι ευνοϊκότερες εκείνες συνθήκες ώστε το παιδί να κατακτήσει σταδιακά όλες τις δεξιότητες που απαιτούνται. Σε κάποιες περιπτώσεις προτείνεται και η επαναφοίτηση του μαθητή στην τάξη του νηπιαγωγείου. Συνήθως, αυτό συμβαίνει όταν εντοπιστεί αναπτυξιακή δυσκολία ή εκπαιδευτική ειδική ανάγκη.
Ο έγκαιρος εντοπισμός μπορεί να οδηγήσει σε αποκατάσταση ή μη εδραίωση των διαταραχών στο λόγο και τη μάθηση. Καθώς , το νηπιαγωγείο αποτελεί ιδανικό χρόνο για την πρόληψη των διαταραχών ομιλίας και λόγου, η πρώιμη αντιμετώπιση είναι δώρο για τα παιδιά τους ξεκινούν το σχολείο. Σε περίπτωση καθυστέρησης , το σχολείο αποκαλύπτει και καθιστά ακόμη πιο περίπλοκες τις ήδη υπάρχουσες δυσκολίες του παιδιού, είτε είναι εμφανείς είτε όχι σε μικρότερη ηλικία.
Καθώς στη Ελλάδα, αρκετές φορές υπάρχει μεγάλη αναμονή στους δημόσιους φορείς, στους οποίους χορηγούνται τα test σχολικής ετοιμότητας, οι γονείς αλλά και οι εκπαιδευτικοί προσχολικής αγωγής τείνουν να απευθύνονται σε ιδιωτικά κέντρα Στην περίπτωση αυτή, χρειάζεται να υπάρχει ιδιαίτερη προσοχή από τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς στην επιλογή του ιδιώτη, ακόμη και στην περίπτωση που δεν υπάρχει χρόνος για σκέψη και έρευνα.
Το Δημοτικό σχολείο είναι μία νέα σελίδα στη ζωή ενός παιδιού και μία εξαιρετικά αγχώδης διαδικασία για το ίδιο το παιδί αλλά και τους γονείς του. Η καθολική ενημέρωση και η παροχή γνώσεων και ειδικών πληροφοριών στους γονείς και τους κηδεμόνες είναι καθήκον του θεραπευτή και λειτουργεί ευνοϊκά και πρακτικά στην αρμόζουσα προσαρμοσμένη αντιμετώπισή των δυσκολιών και την αποκατάσταση τους.
Δε διστάζουμε, Δε καθυστερούμε !!
Ενημερωνόμαστε Έγκαιρα και Έγκυρα!!
Κατερίνα Χ. Δήμου – Λογοθεραπεύτρια
Πτυχιούχος ΑΤΕΙ Ηπείρου
Εξειδίκευση Πανεπιστημίου Μακεδονίας
Ειδική εκπαίδευση: Αποκατάσταση ομιλίας, κατάποσης, γνωστικών λειτουργιών μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο